Web Analytics Made Easy - Statcounter

ایران در ۱۰روز گذشته روزهای ملتهبی را از سر گذراند؛ التهابی که برخاسته از خشم، ابهام و تهییج در واکنش به حادثه‌ای تلخ بود. موج همدردی و اعتراض عمومی بازتاب یکسان و همشکلی در محیط بیرونی نداشت و طیف گسترده‌ای از واکنش‌ها را در برگرفت؛ موجی که در یک سوی آن سوال و مطالبه‌گری و در سوی دیگرش اردوکشی خیابانی و آشوب را می‌توان تماشا ‌کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با همه این اوصاف، این پرسش که «جامعه ایران از چه کسانی تاثیر می‌گیرد؟» با توجه به حوادث هفته اخیر به شکل جدی‌تری در فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور مطرح شد. این پرسش را از چند جهت می‌توان واجد اهمیت دانست:

۱- تحلیل صحیح حوادث هفته‌های اخیر نیازمند شناخت دقیق فضای ایجاد شده است. به عبارت دیگر فهم اینکه منبع ادراک مردم نسبت به حادثه مرگ مرحومه مهسا امینی چه بوده و این منبع چه روایتی از این حادثه ارائه کرده است، پیش‌شرط فهم واکنش‌های گروه‌ها و طبقات مختلف به این حادثه است.

۲- فهم اینکه چه گروه‌های مرجعی در جامعه شکل گرفته‌اند، گستره تاثیرگذاری‌شان در چه حد است و در نهایت چه زبان و منطقی را در روایتگری خود اتخاذ می‌کنند تصویر ما از واکنش بیرونی را تکمیل می‌کند.

بی‌مرجعی و بدمرجعی

حداقل در نگاه اولیه آنچه در هفته‌های اخیر مشهود بود قرار گرفتن جامعه در موقعیت بی‌مرجعی و لاجرم گرفتار شدن در دامان بدمرجعی بود. به بیان ساده‌تر جامعه ایران در سال‌های گذشته به دلایل عدیده بسیاری از مراجع سنتی خود را از دست داده است؛ مراجع سیاسی و اجتماعی‌ای که هم موقعیت کنونی را برای مردم تحلیل می‌کردند و هم شرایط ایده‌آل ‌را تصویر، مراجعی که نقش واسطه‌گری در نزاع‌های سیاسی و اجتماعی را نیز به عهده داشتند. البته این مراجع لزوما مصلح نبودند و در بسیاری از مواقع خود پایه‌گذار نزاع‌های سیاسی و اجتماعی می‌شدند. با این حال توانایی بسیج‌کنندگی آنها باعث می‌شد جامعه عمدتا به ثبات نسبی برسد. با این حال تجربیات تلخ جامعه ایران در سال‌های اخیر و به موازاتش وجود یک میل خارجی برای بی‌اعتبار کردن مراجع سیاسی، جامعه را به نقطه‌ای رساند که عمده چهره‌ها، گروه‌ها و جریانات واجد نفوذ در جامعه ضعیف شوند. در این فضا اما به موازات بی‌مرجعی جامعه با گسترده شدن دایره نفوذ شبکه‌های اجتماعی و تسخیر حوزه عمومی، چهره‌های مشهور به یکباره در جایگاه مراجع جدید اجتماعی و سیاسی ظهور می‌کردند تا این بار در کشاکش بی‌مرجعی، جامعه با بحران بدمرجعی روبه‌رو شود؛ مراجعی که صرفا نان شهرت خود را در حوزه‌های غیرتخصصی می‌خوردند و در این مسیر تبدیل به نیرویی تعیین‌کننده در شکل دادن به ادراک عمومی جامعه می‌شدند. البته بخشی از مراجع سیاسی کلاسیک نیز که دوره مرجعیت خود را رو به افول می‌دیدند عامدانه از این گذار حمایت می‌کردند. نقل قول مشهور سعید حجاریان مبنی بر اینکه اصلاحات باید حرفش را از زبان سلبریتی‌ها بزند و در کنار آن تجربه‌هایی همچون انتخابات ریاست‌جمهوری سال۹۶ نسل جدیدی از مراجع اجتماعی را رونمایی کرد. هرچند در این نوشتار به دنبال آن نیستیم که بدمرجعی فعلی را به مرجعیت سلبریتی‌ها تقلیل بدهیم اما می‌توان آنها را نمونه کاملی از این مثال به حساب آورد؛ مرجعیتی برآمده از شهرت، فاقد چشم‌انداز و تحلیل و در نهایت منفعت‌طلب که در عمده موضع‌گیری‌هایش پیش و بیش از همه تاثیر موضع اتخاذ شده بر شهرت و منفعت خود را لحاظ می‌کند.

تراژدی در جهان کمدین‌ها

حادثه تلخ مرگ مهسا امینی و ابهام عمومی روزهای نخست درباره علت مرگ وی بار دیگر فضایی را به وجود آورد تا مراجع جدید جلودار تبیین این حادثه و آتش‌بیار معرکه برای درگیری خیابانی شوند. در این فضا جامعه عمده اطلاعات و ادراک خود را از منبعی دریافت می‌کرد که یا صلاحیتی در این عرصه نداشت یا کاملا تحت تاثیر ایده و نقشه جریانات خارج‌نشین بود.

فضای هیجانی ایجاد شده که با قطعیت حکم صادر می‌کرد و دیگران را برای وارد شدن به میدان تحت فشار می‌گذاشت عملا به سمت و سویی رفت که اصل مطالبه‌گری درباره علت مرگ مهسا امینی، انتقادات و پیشنهادهای جایگزین و در نهایت باب گفت‌وگو مسدود می‌شد. این چاقو حتی دسته خود را نیز برید و بسیاری از چهره‌های مشهور نیز به علت آنکه مواجهه مشابهی با فضای ایجادشده نداشتند مورد خشم و غضب قرار گرفتند. در این فضا دیگر امکان طرح سوالی وجود نداشت و همه محکوم به عمل بودند. از سوی دیگر امکان هرگونه تعاملی با بدنه معترض را نیز مسدود می‌کرد. بر همین اساس از نخستین ساعات شکل‌گیری اعتراضات خیابانی مسیر این اعتراض به سمت مقصد مطلوب جریانی پیش رفت که هیچ چشم‌اندازی از آینده این اعتراض ارائه نمی‌داد. مضاف بر اینها بخشی از چهره‌های مشهور عملا تبدیل به بازیگران ترویج خشونت و دوقطبی‌سازی جامعه شدند. معیار قرار گرفتن خشونت در رفتار و گفتار جمعیتی که خود را معترض و خونخواه می‌خواند فضا را روزبه‌روز تندتر کرد.

مراجع معتبر، شرط اعتراض مصلحانه

تجربه‌های گرانی که در سال‌های اخیر بر کشورمان رفته است، احیای مراجع معتبر به عنوان گروهی را که شرایط حال را تفسیر و مطلوبیت آینده را تصویر کنند ضروری ساخته است. مراجع معتبر به موازات اینکه چشم‌اندازی مصلحانه برای اعتراض و تحول‌خواهی به وجود می‌آورند، مسؤولیت‌پذیرند و حاد شدن بحران را برای تقویت جایگاه خود ضروری نمی‌دانند.

حوادث تلخی که در هفته‌های اخیر در خیابان‌های کشور اتفاق افتاد قبل از هر چیز انعکاسی از ادراک جامعه درباره یک حادثه پر اما و اگر بود. در این شرایط، بی‌مرجعی و در نهایت بدمرجعی، فضای عمومی جامعه را از انسجام به سمت انشقاق و دیگرستیزی پیش برد. از سوی دیگر هم امکان تعامل جامعه با دولت را کاهش داده و حتی مسدود کرد. بر همین مبنا نجات اجتماعی ایران در گرو احیای مراجع معتبر و مسؤولیت‌پذیری است که در سال‌های اخیر بشدت ضعیف شده‌اند.

بیشتر بخوانید :

خباز : دولت ، لخ لخ کارهای روزمره انجام می‌دهد / از قول حل مشکل برجام و بورس و گرانی و اینترنت و گسترش روابط با جهان چه خبر؟ کنایه روزنامه جمهوری اسلامی به مولوی عبدالحمید: کسی که ابتدا اغتشاش زاهدان را محکوم و ساعاتی بعد تکذیب کرد و با تروریستها همراه شد، روشن است عامل کیست توصیه روزنامه اطلاعات درباره اعتراضات: نگذارید نیروهایی که برای سازندگی و رونق تولید باید به کار گرفته شوند راهی کوچه و خیابان شوند

۲۱۲۲۰

کد خبر 1679782

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: تجمعات اعتراضی راهپیمایی ها و تجمعات گشت ارشاد پلیس هفته های اخیر مراجع معتبر چهره ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۲۱۵۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برنامه‌های هفته عقیدتی سیاسی سپاه در استان تهران تشریح شد

نماینده ولی فقیه در سپاه استان تهران با بیان اینکه هدف هفته عقیدتی سیاسی آشنایی جامعه با آثار شهید مطهری است گفت: ۲۰۰ عنوان برنامه در هفته عقیدتی سیاسی با محوریت آشنایی جامعه با افکار و عقاید ارزشمند شهید مطهری برگزار می‌شود. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ری، حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی معبودی صبح امروز در نشست خبری گرامیداشت هفته عقیدتی سیاسی و مقام معلم در جمع اصحاب رسانه با اشاره به تقارن روز معلم و هفته عقیدتی سیاسی اظهار داشت: پایه‌های اصلی تفکر بسیج، سپاه و نیروهای مسلح مسائل اعتقادی است لذا ارتباط دائمی و مستمر پاسداران و بسیجیان با افکار شهید مطهری در اثبات افکار نیروهای مسلح در مسائل اعتقادی و اخلاقی کمک‌رسان خواهد بود که در این راستا 200 عنوان برنامه در شهرستان‌های استان تهران برگزار خواهد شد.

وی افزود: آشنایی جامعه با آثار کم‌نظیر و افکار بلند شهید مطهری دستاورد دیگر این ایام است زیرا که شهید مطهری افکار ارزشمندی دارد و اگر جوانان، بسیجیان و.. با افکار این اندیشمند گران‌قدر آشنایی پیدا کنند، در دفاع از انقلاب اسلامی مؤثرتر و محکم‌تر پیش خواهند رفت.

نماینده ولی فقیه در سپاه حضرت سیدالشهدا (ع) استان تهران در ادامه گفت: شهید مطهری الگویی است که می‌تواند ما را از نظر فکری، علمی و رفتاری تأمین کند و پاسداران ما الگوی خود را عالمان آگاه قرار دهند و نام‌گذاری این هفته به علت تداعی مستمر این الگوی ارزشمند است.

معبودی تصریح کرد: از 7 تا 12 اردیبهشت به‌عنوان هفته عقیدتی سیاسی نام‌گذاری شده که برنامه‌های متنوعی با موضوع "شهید مطهری، خودسازی و تمدن سازی"، "شهید مطهری، تعلیم و تربیت و حقوق زنان"، شهید مطهری، مکتب انقلاب و بسیج"، شهید مطهری، عترت، قرآن و ولایت، "شهید مطهری، شهدا و ولایتمداری" و "شهید مطهری، معنویت، مهدویت و قدس شریف" برگزار خواهد شد.

وی ادامه داد: در این هفته مراسم مختلفی ازجمله اهدای گل به بارگاه امام خمینی (ره) و تجدیدعهد با بنیان‌گذار نظام مقدس جمهوری اسلامی در حرم حضرت امام (رض)، برگزاری نشست‌های حکمت مطهر با محوریت اندیشه شهید مطهری، غبارروبی و عطرافشانی قبور شهدا، دیدار با خانواده شهدای فرهنگی، دیدار با ائمه جمعه شهرستان‌ها و برگزاری حلقه‌های صالحین در پایگاه‌های مقاومت با محوریت اندیشه‌های شهید مطهری، تجلیل از مربیان تربیتی و بصیرتی استان، برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی، تبیین آثار و برگزاری مسابقه کتاب‌خوانی است.

روحیه عقیدتی میان نیروهای انقلابی تقویت شود

نماینده ولی فقیه در سپاه حضرت سیدالشهدا (ع) استان تهران با تأکید بر اینکه یکی از اهداف هفته عقیدتی سیاسی آشنایی جامعه با آثار شهید مطهری است، در پایان خاطرنشان کرد: شهید مطهری در تمامی موضوعات اجتماعی افکار و عقاید ارزشمندی دارد که در این هفته برای شناساندن آن به مردم تلاش خواهیم کرد.

انتهای پیام/

دیگر خبرها

  • ترک فعل‌ها در سیل اخیر زرند کرمان بررسی می‌شود
  • ۲۰۰ عنوان برنامه عقیدتی سیاسی در استان تهران برگزار می‌شود
  • برنامه‌های هفته عقیدتی سیاسی سپاه در استان تهران تشریح شد
  • هروی: حاکمیت باید در انتخابات ۱۴۰۴ اندکی نرمش نشان دهد /برای حل مشکلات اقتصادی، درهای کشور برای تعامل با بیرون باز شود
  • جدیدترین قیمت رمزازها در جهان : ۸ ارديبهشت
  • حسینی: گرایش سیاسی اکثر نمایندگان منتخب مجلس دوازدهم مشخص است / امیدواریم در مجلس دوازدهم تعامل سازنده بین نمایندگان و دولت بیشتر باشد + فیلم
  • کاهش قیمت‌ها در بازار طلا طی هفته اخیر
  • کاهش چشمگیر قیمت سکه و طلا در یک هفته اخیر
  • کاهش چشمگیر بهای سکه و طلا در یک هفته اخیر
  • تعیین‌کنندگان نرخ دلار معرفی شدند/ قیمت دلار امروز ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳